Thiên sử ca "Chàng Tadeush"
Nhân vật chính, chàng Tadeush là một thanh niên suýt soát tuổi hai mươi với dáng hình to cao đẹp đẽ/ Bộ ngực nở nang và bờ vai mạnh mẽ và mang trong mình một tâm hồn trắng trong/ Một ý nghĩ năng động và trái tim trinh bạch. Ngay từ nhỏ đã được ông chú, thẩm phán Soplitsa, cho lên thủ đô ăn học, nhưng ngồi trên ghế nhà trường, chàng vẫn mơ màng nghe trống trận rền vang và vừa trở về quê sau mười năm xa cách đã gặp một cô gái trẻ trung y phục trắng thanh tao/ Bộ váy áo chỉ che vừa kín ngực/ Để lộ bờ vai và chiếc cổ thiên nga trắng muốt. Đó chính là Zosia, một tiểu thư tuổi mới trăng tròn, cô bé mồ côi xinh đẹp như ánh bình minh, nhân vật được tất cả mọi người yêu mến.
Cuối cùng thì hai nhân vật chính này cũng đến được với nhau, nhưng con đường không hề phẳng lặng. Vật cản lớn nhất là Telimena, người dì của Zosia, dáng cân đối, mình thon, ngực vô cùng quyến rũ, biết từ cây cọ vẽ, việc sách in đến cả nhạc thính phòng...
Ý thức được về sắc đẹp và sự quyến rũ của mình, Telimena tìm cách bắt gọn cả hai con mồi: Đó là Bá tước và Tadeush. Và với một chàng trai ngây thơ chưa từng trải/ Mỗi người tình đều là gái trinh non dại thì Tadeush vướng bẫy tình là chuyện đương nhiên, còn Bá tước thì sao? Bá tước quả là người có thói quen mơ mộng/ Mọi người nhận xét rằng Ngài hẳn thiếu một cái gì/ Song tất cả kính trọng Ngài là ông chủ nhân từ. Chẳng thế mà khi nhìn thấy Zosia trong vườn cây Bá tước lần đi bằng cả hai tay trên mặt đất/ Lặng lẽ đến gần, đôi khi nhảy như chú ếch...
Giữa Tadeush, Zosia, Telimena và Bá tước cũng như một số nhân vật phụ khác đã hình thành những mối quan hệ tình cảm tay đôi, tay ba. Những mối tình đó sẽ dẫn đến đâu?....
Thiên sử ca Chàng Tadeush đã được dịch ra nhiều thứ tiếng khác nhau như Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung, Hàn… Tác phẩm văn học này cũng đã được đạo diễn nổi tiếng Ba Lan Andrzej Wajda chuyển thể thành phim và được công chúng đón nhận như một kiệt tác trong lĩnh vực điện ảnh
