Phan Quang – Tuyển tập 10 năm

Ở vào tuổi 80, nhà báo lão thành Phan Quang vẫn trăn trở với nghề báo, trăn trở với "Đọc-Đi-Nghĩ-Viết", và NXB Văn học lại vừa gửi đến độc giả một tác phẩm quý: Phan Quang - Tuyển tập mười năm như một cách đánh dấu mốc đầy ý nghĩa cho những năm "thất thập cổ lai hi mà tuổi nghề sung sức" của ông. Đọc tuyển tập của ông, nhiều người nghiêng mình kính nể, bởi những gì mà Phan Quang làm được qua năm mươi năm làm báo, viết văn xuyên suốt hai cuộc kháng chiến đến thời kỳ đầu đổi mới. Và nhiều người cũng ước mơ giá vào cái tuổi ấy cũng có sức viết như ông, song cũng nhiều người đã tưởng rằng đây là những trang khép lại của một nhà báo tên tuổi… Ngay cả nhà văn Ngô Thảo - người biên tập tuyển tập này cũng không ngờ sau cái tuổi 70, hầu như những sự kiện nóng nào Phan Quang cũng có bài, năm nào ông cũng có sách xuất bản, mà cuốn nào cũng đáng đọc như: Về diện mạo báo chí Việt Nam, Những người tôi quý mến, Đồng bằng sông Cửu Long (tái bản, bổ sung), Thơ thẩn Paris, Phác hoạ chân dung, Bên mộ vua Tần… và mới đây là Thương nhớ vẫn còn viết về 36 nhân vật đương đại Việt nam vừa mới qua đời. Và để bạn đọc có thể hình dung ra những gì mà nhà báo, nhà văn Phan Quang đã làm trong giai đoạn từ tuổi 70 đến tuổi 80. Nhân năm ông mừng thượng thọ, NXB Văn học lại cho ra mắt bạn đọc tiếp Tuyển tập Phan Quang -10 năm (1998-2008) dày 835 trang, phát hành nhân dịp đầu xuân 2009. Đây thực sự là món quà quý đối với đông đảo bạn đọc. Cuốn sách vừa mới in ra đã được dư luận quan tâm, Viện sĩ Hoàng Trinh, GS. Hà Minh Đức, GS. Nguyễn Lân Dũng… đã có những bài viết đánh giá cao tuyển tập này trên các báo cả trong Nam ngoài Bắc. Viện sĩ Hoàng Trinh trên báo Nhân Dân đánh giá: Suốt đời Phan Quang say mê học hỏi. Mở đầu phần: "Trên đường tìm học và suy ngẫm", có trích dẫn câu của văn hào Ernest Hemingway, mà tôi chắc anh coi như phương châm sống và viết của đời mình: "Điều lớn lao nhất là sống và làm công việc của mình, là thấy, học và hiểu. Rồi mới viết, sau khi đã hiểu được một cái gì đấy, sau chứ không phải trước." Phan Quang là một nhà báo kiêm nhà văn. Anh viết hay và sống động, vừa có lý vừa có tình. Tôi biết anh còn có rất nhiều tư liệu văn học và báo chí, mà anh cần cù ghi chép, tích cóp, lưu giữ suốt đời. Anh cho rằng viết ra những điều mình trăn trở bất cứ bằng thể loại nào cũng được, miễn là đến được với bạn đọc với cả tấm lòng quý trọng độc giả. Trong tuyển tập 10 năm có tất cả 23 chân dung, trừ ghi chép về các chuyến đi theo Bác Hồ thăm tết đồng bào, thăm nông dân chống hạn... còn thì tất cả các nhân vật từ các vị Tổng bí thư Lê Duẩn, Trường Chinh, Nguyễn Văn Linh… đến các học giả, nhà khoa học, đều được xếp theo vần. Đây là những chân dung mà tác giả mới viết sau này, còn có những vị đã sớm được tác giả "quý mến" trong tập trước như Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Viết sâu, viết có hồn, luôn thể hiện sự tương tác giữa người viết và nhân vật đó là đặc điểm của Phan Quang.